บทเรียน 1 ปี สำหรับการดำเนินโครงการไฟฟ้าสะอาดบ้านเกาะบูโหลนดอน

โดย นายพิรัฐ อินพานิช นักวิเคราะห์นโยบายและแผน กศร.สป.พน.

1. คณะทำงานเล็งเห็นว่าเพื่อเป็นการปลูกฝังการเรียนรู้และการใช้งานให้เทคโนโลยีโซล่าโฮมรูปแบบใหม่นี้ให้แพร่กระจายออกไปในครัวเรือนของหมู่บ้าน การดำเนินงานในช่วงแรกจึง มุ่งเน้นที่การสร้างความสามารถในการเรียนรู้เชิงประจักษ์ เพื่อหวังผลในระยะยาวคือการส่งมอบและบำรุงรักษาระบบ Solar Home (SHS) สู่มือชุมชนเป็นผู้จัดการจึงจำเป็นที่ชุมชนต้องได้รับโอกาสในการฝึกอบรม เชิงปฏิบัติด้านการบริหารจัดการกลุ่ม การติดตั้ง ใช้งาน ซ่อมบำรุง และการติดต่อประสานงานตรงกับโรงงานผู้ผลิตด้วยตัวของชุมชนเอง

2. คณะทำงานพบว่าวิธีที่ดีที่สุดในการโน้มน้าวให้ชุมชนเกิดการตัดสินใจเข้าร่วมและการขยายผล การเปิดรับสมาชิกรายใหม่จำเป็นต้องติดตั้งต้นแบบระบบ ในบ้านของพวกเขาคือการติดตั้งชุดสาธิตในร้านค้า โรงเรียน หรือที่บ้าน เมื่อสมาชิกเห็นระบบและทดลองใช้งานจริงสักระยะ ความต้องการแบบปากต่อปากก็จะช่วยแพร่กระจายอย่างรวดเร็วโดยธรรมชาติ ดังนั้นโครงการจึงไม่เน้นการเข้าร่วมของสมาชิกให้ครบ 100%ตั้งแต่แรก แต่จะรอเวลาให้กลุ่มเติบโตแบบค่อยเป็นค่อยไป

3. กระบวนการตัดสินใจขั้นสุดท้ายโดยชุมชนก่อนเริ่มดำเนินโครงการเป็นสิ่งสำคัญ โดยชุมชนเลือกที่จะบริหารจัดการผ่านกลุ่ม ในรูปแบบการมัดจำค่าระบบล่วงหน้า 3 เดือน และผ่อนชำระค่าระบบมากน้อยตามขนาดระบบที่สมาชิกเลือก S M L L++ ระยะเวลาผ่อนชำระรายเดือนต่อเนื่อง 48 เดือน ในช่วงการผ่อนชำระจะได้รับการดูและประกันสินค้าจากกลุ่ม หากเป็นการชำรุดจากการกระทำของผู้ใช้จะคิดค่าซ่อมตามการประเมินราคา แต่หากชำรุดจากเหตุภัยธรรมชาติจะได้รับการดูแลจากกลุ่ม 50% ของมูลค่าการซ่อมบำรุงหรือเปลี่ยนอุปกรณ์ใหม่

4. พลังของต้นแบบการใช้งานที่ดี เชื่อถือได้ ระบบกลุ่มที่มีความโปร่งใสเป็นธรรมตั้งแต่แรกของการดำเนินโครงการ ทำให้เกิดการเติบโตของกิจการไฟฟ้าโดยชุมชนอย่างแท้จริงผ่านนวัตกรรมความร่วมมือของเครือข่ายภาครัฐบาล เอกชน ประชาสังคม อย่างไรก็ตาม เรื่องราวการทำโครงการต้นแบบในครั้งนี้จะเป็นเครื่องมือที่ทรงพลัง ที่สร้างความเชื่อมั่นในการให้เงินทุนสนับสนุนจากแหล่งทุนสาธารณะทั้งจากภาครัฐและเอกชน ในการขยายผลต้นแบบนี้ไปยังพื้นที่ห่างไกลอื่นๆในประเทศไทยเพื่อการทำกิจกรรมเสริมสร้างศักยภาพและเผยแพร่ประโยชน์ของการเป็นเจ้าของกิจการไฟฟ้าพลังงานสะอาดโดยชุมชน ซึ่งเป็นรากฐานความสำเร็จของโครงการลักษณะนี้ในประเทศไทย

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม : http://ppp.energy.go.th/เครือข่ายพัฒนาไฟ้ฟ้าพล/

1 ต.ค. 2564 ประชุมออนไลน์ติดตามผลการดำเนินงาน ประจำเดือน กันยายน 2564 แบบบูรณาการในทุกมิติ กับ คณะกรรมการ กลุ่มพลังงานทดแทนและการออมเพื่อความยั่งยืนบ้านเกาะบูโหลนดอน ต.ปากน้ำ อ.ละงู จ.สตูล

Process : การดำเนินงานผ่านเครือข่ายความร่วมมือด้วยกระบวนการมีส่วนร่วม 5 ขั้นตอน inform consult involve collaborate empower stakeholder engagement process อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม

http://ppp.energy.go.th/บทเรียน-1-ปี-สำหรับการดำเ/

Output :

1. ติดตั้งระบบ จำนวนสมาชิกทั้งหมด 48 รับบ กระจายอยู่ใน 29 หลังคาเรือน (บางบ้านมี 2-3 ระบบ) จากทั้งหมด 79 หลังคาเรือน 36.7%

โดยสมาชิกผู้ใช้ระบบ SHS บ้านเกาะบูโหลนดอนจะจัดอยู่ในกลุ่ม Tier 3 จะมีการใช้ไฟฟ้าขั้นต่ำประมาณ 50-800 วัตต์ หรือ คิดเป็นหน่วยไฟฟ้าที่ใช้ประมาณ 1.0-3.4 กิโลวัตต์-ชั่วโมงต่อวัน และมีไฟฟ้าใช้ได้ไม่ต่ำกว่า 16 ชั่วโมงต่อวันหรือมากกว่าขึ้นอยู่กับชั่วโมงแสงแดดที่ได้ในวันนั้น

สัดส่วนร้อยละของสมาชิกจ่ายที่จ่ายค่าบริการระบบรายเดือนแบบ *PAYGO เข้ากลุ่มมีดังนี้

จ่าย 1300 บาท 3 คน 6% จ่าย 900 บาท 2 คน 4% จ่าย 500-740 บาท 2 คน 4% จ่าย 180-360 บาท 28คน 58% จ่าย 120 บาท 13 คน 13% โดยกลุ่มจะมีรายรับเฉลี่ยเดือนละ 14,000 บาท สามารถเปิดรับสามาชิกเพิ่มเฉลี่ยได้เดือนละ 2ครัวเรือน